Wereld(W)Erfgoed Toen
De
"Maatschappij van Weldadigheid" werd in 1818 gesticht. De Maatschappij
wilde de armen en behoeftigen activeren door hen in te zetten in de
landbouw, eerst in Drenthe(NL) en vanaf 1822 ook in Wortel en Merksplas.
Sinds
die tijd passeerden er duizenden landlopers en bedelaars de revue.
Concentreerden de activiteiten in Wortel zich vooral op het
landbouwbedrijf, dan groeide Merksplas uit tot een boerderij,
industriele ateliers, steenbakkerij, cellenblokken en leefzalen, kapel,
school en bewakerswoningen. Na de afschaffing van de Wet op de
Landloperij in 1993 was het unieke landschap van de beide Kolonien in
zijn voortbestaan bedreigd. Vlaanderen, de provincie en de gemeenten
sloegen de handen in elkaar. In 1999 werden Merksplas-Kolonie en
Wortel-Kolonie beschermd als landschap, de gebouwen als monument.
Wereld(W)Erfgoed Nu
Op
5 juli 2012 ondertekenden liefst 14 partners uit Belgie en Nederland
een charter voor samenwerking, als startschot voor het nominatieproces
voor de erkenning als UNESCO-werelderfgoed van Merksplas, Wortel,
Veenhuizen, Frederiksoord, Wilhelminaoord, Willemsoord en Ommerschans.
De partners streven ernaar de erkenning in 2018 rond te krijgen, net 200
jaar na oprichting van de eerste Maatschappij van Weldadigheid en 25
jaar na de afschaffing van de Wet op de Beteugeling van de Landloperij.
Zo krijgen we een prachtige bevestiging van een uniek verhaal waarbij
door werk, huisvesting, zorg en opleiding naar een oplossing werd
gezocht voor bestrijding van de armoede.
Wereld(W)Erfgoed Merksplas
In
2005 kocht de gemeente Merksplas de Landloperskapel, de Grote Hoeve en
40 ha grond aan met de uitdrukkelijke verplichting het
gebouwenpatrimonium te restaureren en te herbestemmen. Het
architectenbureau "TV Erfgoed en Visie bvba, en architect Kurt Loomans"
maakte het Masterplan hiervoor concreet. Kempens Landschap vzw trad op
als bemiddelaar. Op 1 oktober 2012 ondertekenden Vlaams minister Geert
Bourgeois, de gedeputeerden Inga Verhaert en Peter Bellens, en
burgemeester van Merksplas Frank Wilrycx de meerjarige
subsidieringsovereenkomst voor Merksplas-Kolonie.
Wereld(W)Erfbezoeken
Ondertussen
zijn de restauratiewerken volop aan de gang. Voor het eerst krijgt u de
gelegenheid de werken op het terrein van de Grote Hoeve en de
Landloperskapel van dichtbij te zien. We stellen het verleden, het heden
en de toekomst van ons wereld(w)erfgoed tentoon in de vroegere
paardenstal. Daarnaast zijn er gidsen ter plaatse op de werf, om
aanvullende uitleg te geven. De rondleidingen eindigen in het
Gevangenismuseum waar u een overzicht krijgt van de geschiedenis van het
gevangeniswezen en van Merksplas-Kolonie en Wortel-Kolonie. Daar zie je
een mooie maquette van de Grote Hoeve en daar kan je ook het boek
Landlopers kopen.
Practische Info
Programma:
- Zaterdag 20 april 2013: 13.00-17.00u: gegidste werfbezoeken voor de inwoners van Merksplas.
- Zondag 21 april 2013: Erfgoeddag 10.00-18.00u: gegidste werfbezoeken.
- Zaterdag 27 april 2013: 13.00-17.00u: gegidste werfbezoeken.
- Zondag 28 april 2013: 13.00-17.00u: gegidste werfbezoeken.
- De deelname aan de (gegidste) werfbezoeken is gratis.
TIP:
Denk
eraan dat het aantal bezoekers per gidsbeurt beperkt is. We vragen u
daarom de planning van uw bezoek te spreiden in de tijd. Als iedereen
zich om 13.00u aanbiedt, worden de wachttijden voor een werfbezoek veel
te lang!
Dit is een organisatie van
Gevangenismuseum vzw, Gemeente Merksplas, TV Erfgoed & Visie en Kurt
Loomans, Kempens Landschap, Toerisme Merksplas (gidsengroep), e.a.