Gevangenismuseum Merksplas

Hartelijk dank voor uw belangstelling voor het toeristisch aanbod van het landlopersdomein te Merksplas. We zijn fier om dit aanbod aan je te kunnen voorstellen, zeker omdat de landloperskolonies van Merksplas en Wortel, samen met de landloperskolonies in Nederland, genomineerd zijn voor een erkenning op de lijst van Unesco Werelderfgoed.


 De verhalen van het gevangenismuseum, van de gegidste wandelingen op het landlopersdomein en van het Bezoekerscentrum 5-7 zijn aanvullend voor elkaar, en vormen samen één mooi geheel.

Bezoek Domein Merksplas Kolonie

Bezoek Domein Wortel Kolonie

Op bezoek in Nederland

Eten, drinken, slapen

Tentoonstellingen

Scholen & Onderwijs

Arrangementen

Domein Merksplas Kolonie

7OVERZICHT VAN ONS AANBOD


Hartelijk dank voor uw belangstelling voor het toeristisch aanbod van het landlopersdomein te Merksplas:

> het Gevangenismuseum link naar Gevangenismuseum

> de gegidste wandelingen op het landlopersdomein link naar Domeinwandelingen.

> het Bezoekerscentrum 5-7 link naar Bezoekerscentrum 5-7.

Je kan deze bezoeken combineren, want de verhalen zijn aanvullend voor elkaar, en vormen samen één boeiend geheel. Wat dacht je van een boeiend dagarrangement (link naar Dagarrangement) ?


We zijn fier om dit aanbod te kunnen voorstellen, zeker omdat de landloperskolonies van Merksplas en Wortel, samen met de landloperskolonies in Nederland, genomineerd waren voor een erkenning op de lijst van Unesco Werelderfgoed.



GEVANGENISMUSEUM


In het Gevangenismuseum vertelt de gids het cultuurhistorisch verhaal van de vagebonden in de landloperskolonies van Merksplas en Wortel, dat onlosmakelijk is verbonden met de context van de armoede en van justitie. De gids vertelt de geschiedenis van “Straffen en misdrijven door de eeuwen heen” van het Belgisch Gevangeniswezen, en van "Het leven zoals het was" van de landlopers, die werden opgesloten toen arm zijn nog een misdrijf was...



OPENINGSUREN


Het Gevangenismuseum bevindt zich in de Landloperskapel, Kapelstraat 9, Merksplas. 

Het Gevangenismuseum is open vanaf 1 maart 2023 tot en met 19 dec. 2023.

> Individuele bezoekers zijn welkom op zaterdag en zondag vanaf 13u tot 17u.

> Groepen zijn welkom op afspraak, alle dagen van de week, behalve op zondagnamiddag.

   Kies je programma en vul het bookingformulier in: link naar CONTACT



TARIEVEN


BEZOEK MUSEUM:

Kinderen -12 jaar gratis, indien vergezeld van de ouders.

Individueel bezoek: 7€ per persoon, inclusief een gratis drankje.

Groepsbezoek: 

1) de toegang:

    > Een groep kleiner dan 15 personen betaalt steeds 100€ inkom, inclusief gratis drankje.

    > Grotere groepen betalen 7€ per persoon, inclusief gratis drankje.

2) De museumgids: 60 € per beurt (ca 1u) voor elke deelgroep van 20 personen.

3) Getuigenis van een (ex-)cipier: 60 € per beurt (ca 1u) voor elke deelgroep van 20 personen.

4) De videofilm (ca 1u) is gratis.

5) Koffie met als gebak een “Klosjaars Kramiekske” aan 5€ per persoon.


GEGIDST BEZOEK DOMEIN: 60 € voor een groep van max. 24 personen.

> Opmerking: als de groep groter is dan 24 personen, werken we met deelgroepen.


CONTACTLOOS BETALEN

In het Gevangenismuseum kan je contactloos betalen met Payconiq.



Individueel bezoek


Zie "Openingsuren"   Link naar Openingsuren

Zie "Tarieven"   Link naar Tarieven


GROEPSbezoek


Zie "Openingsuren"   Link naar Openingsuren

Zie "Tarieven"   Link naar Tarieven


Een groepsbezoek kan uitsluitend na afspraak, alle dagen van de week, behalve op zondagnamiddag.

Het bezoek gaat door tussen 09u - 12u en 13u - 17u. 

Je kan het gegidst groepsbezoek combineren:

> met de getuigenis van een cipier, die vertelt welke regimes worden toegepast in de gevangenissen.

> met een videofilm over de laatste landlopers van Wortel-Kolonie.

> met een Klosjaars Kramiekske (dit vagebondhapje is een boterham uit een bruin brood met in het deeg honing, rozijnen en een worstje van marsepein).

> met een gegidste wandeling op het landlopersdomein.


Let op!

De ingang van het Gevangenismuseum bevat enkele trapjes. Omwille van de veiligheid is het museum daarom helaas niet toegankelijk voor rolwagens.


Hoe groot is je groep:

> Een groep van max. 20 personen? .

> De groep telt 20 tot 40 personen?  

> De groep is groter dan 40 personen?  


Programma voor een groep tot 20 personen.


> Onthaal vooraan aan de landloperskapel.

> De groep krijgt in de onthaalruimte van het museum een kop koffie (gratis inbegrepen in de toegangsprijs) + een Klosjaars Kramiekske met koffie (= 2de kop koffie), indien besteld.

> De groep luistert in de onthaalruimte naar de getuigenis van een cipier, indien besteld (en geniet dan tegelijkertijd van het Klosjaars Kramiekske, indien besteld).

> De groep bezoekt het museum met gids.

> De groep bekijkt de video (film van ca 1 uur.), indien besteld.


> Het bezoek aan het museum met gids duurt 1,5u.

> Het bezoek aan het museum met gids + film duurt 2,5u.

> Het bezoek aan het museum met getuigenis cipier duurt 2,5u.

> Het bezoek van museum met gids + cipier + film duurt 3,5u.



Programma voor een grote groep van 20p. tot 40p.


> Onthaal vooraan aan de landloperskapel.

> De groep wordt verdeeld in twee deelgroepen:

   Deelgroep A bezoekt museum met gids.

   Deelgroep B luistert in de onthaalruimte van het museum naar een cipier, indien besteld, en krijgt een kop koffie (gratis bij inkom) + Klosjaars Kramiekske met koffie (= 2de kop koffie), indien besteld. Als de groep geen cipier bestelde, kijkt men naar de videofilm.

> Een uur later: omwisselen van de twee deelgroepen.


> Dit bezoek duurt 2,5u.

> Als de groep kiest voor de combinatie van gids + cipier + film, dan duurt het bezoek 3,5u.



Programma voor nog grotere groepen.


Is de groep groter dan 40 personen?

Dan wordt er in overleg een apart programma samengesteld.



DOMEINWANDELINGEN


Maak je keuze:

> De Vrije Zondagswandeling 

> Het Vagebondjespad 

> De Koloniewandeling 5-7 

> Het ontsnappingspad  

> Het Battle Field-pad  



DE VRIJE ZONDAGSWANDELING


Elke 2de en 4de zondag van de maand vertrekt er om 14u een gids aan het Bezoekerscentrum 5-7 voor een cultuurhistorische wandeling op het grote landlopersdomein (5 €/pp).



Vooraf aanmelden is niet nodig.

> Op de 2de zondag van de maand: Link naar Vagebondjespad.

> Op de 4de zondag van de maand: Link naar Koloniewandeling 5-7.



HET VAGEBONDJESPAD


Vertrek: Bezoekerscentrum 5-7, Kapelstraat 10, Merksplas (ca 4 km, 2u, stevig schoeisel).


Het Vagebondjespad is een cultuurhistorische gegidste wandeling op het landlopersdomein, waarbij ook aandacht wordt geschonken aan de nominatie voor erkenning op de lijst van het Unesco Werelderfgoed.


Een bezoek in de gevangenis zelf is om veiligheidsredenen niet mogelijk, maar je wandelt vlak naast de strafinrichting en het centrum voor illegalen. Je wandelt doorheen het “justitiedorp”, langs de cipierswoningen, de ringgracht, de landlopersbegraafplaats, de natuur en de landerijen, terwijl de gids het verhaal vertelt van de vroegere landlopers, de huidige gedetineerden en illegalen.


De wandeling eindigt aan het Bezoekerscentrum 5-7.



KOLONIEWANDELING 5-7


Vertrek: Bezoekerscentrum 5-7, Kapelstraat 10, Merksplas (ca 3 km, 2u, stevig schoeisel).


De "Koloniewandeling 5-7" is een gegidste wandeling langs de gerestaureerde gebouwen op het landlopersdomein, waarbij ook aandacht wordt geschonken aan de nominatie voor erkenning op de lijst van het Unesco Werelderfgoed.


De Grote Hoeve en de Landloperskapel zijn eigendom van de gemeente Merksplas. Ze worden met de hulp van Kempens Landschap gerestaureerd. Via de kapel, het vroegere schooltje en de cipierswoningen wandel je met de gids door de dreef "Kweekstraat" via de aardappelkelders en Open Schuren naar het Bezoekerscentrum 5-7 in de Grote Hoeve.


De wandeling eindigt aan het Bezoekerscentrum 5-7.



HET ONTSNAPPINGSPAD


Vertrek: Bezoekerscentrum 5-7, Kapelstraat 10, Merksplas (ca 11 km, 3u, stevig schoeisel).


Het Ontsnappingspad is een cultuurhistorische gegidste wandeling op het landlopersdomein, waarbij ook aandacht wordt geschonken aan de nominatie voor erkenning op de lijst van het Unesco Werelderfgoed.


Een bezoek in de gevangenis zelf is om veiligheidsredenen niet mogelijk, maar je wandelt vlak naast de strafinrichting en het centrum voor illegalen. Je volgt vooral de ringgracht rond het domein (600 ha), die destijds moest beletten dat er ontsnappingen waren.


Deze wandeling eindigt aan het Bezoekerscentrum 5-7.



HET BATTLE FIELD-PAD


Vertrek: Bezoekerscentrum 5-7, Kapelstraat 10, Merksplas (ca 4 km, 2u, stevig schoeisel).


De Battle Field Wandeling is een cultuurhistorische gegidste wandeling op het landlopersdomein, waarbij ook aandacht wordt geschonken aan de nominatie voor erkenning op de lijst van het Unesco Werelderfgoed. Bij de Battle Field Wandeling vertelt de gids vooral het verhaal van "De Slag van Merksplas" of de bevrijding van Merksplas-Kolonie op het einde van de Tweede Wereldoorlog. De doorbraak werd toen geforceerd door de Britse korporaal John William Harper, die daarvoor postuum werd vereerd met het begeerde Victoria Cross. In Merksplas-Kolonie werd voor hem een monument opgericht. De gids vertelt natuurlijk ook het een en ander over de landloperskolonie zelf. De wandeling eindigt aan het Bezoekerscentrum 5-7.



BEZOEKERSCENTRUM 5-7


Het Bezoekerscentrum 5-7 bevindt zich in de Grote Hoeve, Kapelstraat 10, Merksplas.


Het Bezoekerscentrum is vooral bedoeld voor individuele bezoekers.


Meer info:www.kolonie57.be



BUSRIT


Mogelijke gegidste rondritten met de bus van de bezoekende groep zijn:


1) Bezoek aan Merksplas-Kolonie en Wortel-Kolonie, eventueel met een afstap aan het Bootjesven en/of in Bezoekerscentrum De Klapekster (proeven van het zgn. 'Tongklevertje', en/of afstap aan de landlopersbegraafplaats van Merksplas).

Uw bijdrage: 60 € gidsvergoeding .


2) Bovenvermeld bezoek uitbreiden in de nabije omgeving met een lus:

> ofwel Merksplas (dorp, boerengehuchtjes, moderne landbouwbedrijven).

> ofwel Hoogstraten (historisch stadje met begijnhof, kasteel als gevangenis, scholen, de veiling, enz.)

> ofwel Rijkevorsel (windmolen, steenfabrieken, kanaal).

Uw bijdrage: 90€ gidsvergoeding .



DAGARRANGEMENT


Voor groepen kan je zelf een dagarrangement samenstellen.

Een veelgebruikte formule is:


- Voormiddag: bezoek aan gevangenismuseum met gids (en evt. cipier, en evt. een Klosjaars Kramiekske).


- Middagmaal: bij een horecazaak in de buurt. Indien gewenst wordt een lijst van horecazaken in Merksplas bezorgd. De reservatie bij de gekozen horecazaak gebeurt door de bezoekende groep zelf.


- Namiddag: gegidste wandeling langs het Vagebondjespad .



BEREIKBAARHEID


Adres voor je GPS:  Merksplas, Kapelstraat 9.


Ofwel kies je : de autostrade Antwerpen-Eindhoven, niet afrit 22 Beerse, maar afrit 23 Turnhout. Kies op de ring rond Turnhout de richting Merksplas of Hoogstraten,


Ofwel kies je de autostrade Antwerpen-Breda, afrit 2 Hoogstraten, kies richting Merksplas.


In Merksplas-centrum kies je de richting Rijkevorsel.

De landloperskapel bevindt zich te Merksplas in de Kapelstraat, een zijdreef rechts van de weg Merksplas – Rijkevorsel.


Tussen de Landloperskapel en de Grote Hoeve is er een ruime gratis parking.


De locatie is ook bereikbaar met het openbaar vervoer:

- ofwel met de trein naar Turnhout en dan met de bus van Turnhout naar Brecht.

- ofwel met de trein naar Brecht en dan met de bus van Brecht naar Turnhout.

Vanaf de halteplaats "Merksplas-Kolonie" is het dan nog ca. 10 min. stappen.

Zowel voor individuele bezoekers als voor groepen is er veel te beleven in 

Wortel Kolonie.


Activiteiten voor individuele bezoekers

Bezoekerscentrum "De Klapekster" met het Jan Spannenburgmuseum en met tijdelijke tentoonstellingen

In bezoekerscentrum De Klapekster kan je het streekbier Gageleer en het streekjenevertje "Wortelse Tongklever" proeven.


Open: van donderdag tot zondag, van 13 tot 17u en voor groepen op afspraak.


Duurtijd van het bezoek: ca 30 minuten, afhankelijk van de individuele belangstelling.


Kostprijs: gratis.


Adres: Kolonie 41, 2323 Wortel (Hoogstraten).


Parkeren: Je kan je wagen vrij parkeren in de dreven.


Links:

natuurpunt: De Klapekster

Toerisme Hoogstraten


Vrije wandelingen in de landlopersdomeinen

Door middel van het wandel-knooppunten-netwerk kan je zelf je wandeling uitstippelen, of je kan wandelen volgens een vooraf bepaalde volgorde. In Wortel kan je kiezen tussen:


De Blauwe route, Halsche Beemden (11 km)

Erfgoedwandeling Klapekster (6 km)

Rode wandeling de Aschputten (4,2 km)

Natuurwandeling Klapekster (10 km)

Parkeren: Je kan je wagen vrij parkeren in de dreven.


Links:

Toerisme Merksplas

Toerisme Hoogstraten


Fietsen en mountainbiken op de landlopersdomeinen


Door middel van het fiets-knooppunten-netwerk kan je met je fiets of mountainbike mooie tochtjes maken doorheen de landloperskoloniën en de nabij omgeving.


Parkeren: Je kan je wagen vrij parkeren in de dreven.


Links:

Toerisme Merksplas


Activiteiten voor groepen


Gegidste wandelingen in Wortel-Kolonie

Natuurpunt Markvallei beschikt over gidsen die zowel de natuur als het erfgoed van de landloperskolonie kunnen belichten. De wandelingen worden gegidst op maat van de groep. Ook wandelingen die een algemeen beeld schetsen of met een eerder lage instap behoren tot de mogelijkheden. Indien gewenst kan de wandeling worden gecombineerd met een broodjeslunch of koffie en gebak in bezoekerscentrum De Klapekster.

Duurtijd: 2u tot 3u.

Kostprijs: 50 € voor elke groep van maximum 25 personen.

Parkeren: Je kan je wagen vrij parkeren in de dreven.


Links:

Natuurpunt: De Klapekster

Toerisme Hoogstraten

Veenhuizen

De website van het gevangenismuseum Veenhuizen in Veenhuizen. 

Nationaal Gevangenismuseum

Oude Gracht 1

9341 AA Veenhuizen

Tel: 0592 - 388264 Fax: 0592- 388979

Fredriksoord, Wilhelmsoord, Wilhelminaoord


Museum de koloniehof

"In Museum de Koloniehof, gevestigd in Frederiksoord wordt het unieke verhaal van de Maatschappij van Weldadigheid verteld. Opgericht om de schrijnende armoede aan het begin van de negentiende eeuw te bestrijden. In de nieuw te stichten landbouwkoloniën werd werk, huisvesting, scholing en zorg aangeboden om de stedelijke paupers perspectief op een beter bestaan te bieden."


De Koloniehof

Koningin Wilhelminalaan 87

8382 GC Frederiksoord

Telefoon: 0521 382712


Website frederiksoord

Website: Wilhelminaoord

Voor meer informatie kan je de wikipedia pagina pagina bekijken:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Wilhelminaoord

Ommerschans

"Bedelaarskolonie de Ommerschans kwam voort uit een initiatief van generaal Johannes van den Bosch (1780-1844). Hij richtte in 1818 de Maatschappij van Weldadigheid op, om de armoedige volksklasse van Nederland te helpen door "arbeid, onderwijs en onderhoud te verstrekken en hen tot hogere beschaving, verlichting en weldadigheid op te heffen"." (bedelaarskolonie ommerschans)


Vereniging de Ommerschans

Secretariaat: tel 06-13629524 

E-mail: info@ommerschans.nl 

Website:http://ommerschans.nl/

Eten, drinken, slapen


In Merksplas zijn er verschillende horecazaken waar "een natje en een droogje" kan gedegusteerd worden.


In bezoekerscentrum "De Klapekster" kan je het streekbier Gageleer en het streekjenevertje "Wortelse Tongklever" proeven. 


"De Klapekster" kan gehuurd worden voor feesten en evenementen op kleinere schaal. Info: bc.deklapekster@natuurpunt.be


Overnachtingen van groepen zijn mogelijk in de "De Bonte Beestenboel".


Café/feestzaal "Den Bayerd/Het Casino" is een werkplaats voor mensen met een beperking, een rustpunt voor de zachte recreatie. Men kan er een drankje nuttigen of heerlijk appelgebak proeven. Groepen kunnen op bestelling een eenvoudige broodmaaltijd met soep en Widar-producten verkrijgen. Verenigingen kunnen de zaal gebruiken voor hun activiteiten zoals wandeltochten, spelletjesdagen, toneel, enz. De zaal wordt verhuurd voor feesten/vergaderingen en andere activiteiten op de dagen dat het café gesloten is. Openingsuren: 


Zomercafé (15 juni tot 15 september) woensdag, donderdag, vrijdag van 14.30 uur tot 17.30 uur, zondag van 10.30 uur tot 17.30 uur.

Wintercafé (15 september tot 15 juni) enkel open op zondag van 10.30 uur tot 17.30 uur.

Andere horeca-zaken

Op navolgende websites houdt men een lijst op peil in verband met eten, drinken en/of slapen:


Voor Merksplas: Proeven in en rond Merksplas

Voor Hoogstraten: Horeca Hoogstraten

Voor de Noorderkempen: Overnachten in de Antwerpse kempen.

Arrangementen


Voor een leuk, leerrijk en boeiend bezoek kan je verschillende zaken combineren. 

Je stelt je eigen programma samen, met een gegidst bezoek aan het gevangenismuseum al dan niet aangevuld met de getuigenis van een cipier, al dan niet aangevuld met een Klosjaars Kramiekske, met een (gegidste) wandeling langs het Vagebondjespad, met een bezoek aan het bezoekerscentrum.

Je bepaalt ook zelf de volgorde.


Populaire keuzes zijn:


Bezoek van één dag

Voormiddag

gegidst bezoek aan het Gevangenismuseum in Merksplas.

Middagmaal in een horecazaak van Merksplas.

Namiddag: 

gegidste wandeling langs het Vagebondjespad in Merksplas 

of een natuurwandeling in Wortel 

of een cultuurwandeling naar het Begijnhof van Hoogstraten 

of een bezoek aan het Kaarsenmuseum in Baarle-Hertog

of een wandeling in het kader van WO1 in Baarle-Hertog en Baarle-Nassau of in Zondereigen

of een bezoek aan tuinbouwserres of een bio-afvalverwerkingsinstallatie


Bezoek van een weekend

Dag 1: Gevangenismuseum en gegidste wandeling Vagebondjespad


Dag 2: Een busrit "Rondje Grensland" om kennis te maken met de streek + bezoek aan Wortel-Kolonie (bezoekerscentrum De Klapekster, Bootjesven, enz.)

Alternatieven zijn:

een huifkarrentocht

bezoek aan Widar

vrije wandelingen in de omgeving (Laarzenpad, Aardbeienpad, Jan-Huetpad, enz.)